پيش‏گفتار

«آواز»، «آهنگ»، «غنا» و «موسيقى» ريحانه‏ى طبيعت و زبان احساسى است كه از نهاد هر پديده‏اى بيرون مى‏آيد و با آرامش‏بخشى به روان آدمى او را به باغ و بوستان يا صحرا و بيابان مى‏كشاند و در سحرگاهان، صبحگاهان يا شب‏هاى تنهايى اهل دل، مونس آنان مى‏گردد و عشق، نشاط، سرور، شور، حزن، ملاحت، سرمستى، مناجات و ديگر انگيزه‏هاى كام‏يابى و حالات عرفانى را در انسان زنده مى‏سازد و بستر سالم‏سازى انديشه و دل را در او پديد مى‏آورد.

فن «موسيقى» كه شاخه‏اى از رياضيات به شمار مى‏رود، از پيچيده‏ترين هنرهاى اين زمانه است كه در اين ميان، «موسيقى و رديف‏هاى ايرانى» از اصيل‏ترين نوع آن مى‏باشد و اساتيد بزرگى به خود ديده است.

افشارى، دشتى، ابوعطا، همايون، بيات ترك، شوشترى، شور، شور شيراز، مثنوى، اصفهان، سه‏گاه، چارگاه، ماهور، نوا و راست پنج‏گاه؛ هر يك مقام و دستگاهى از دستگاه‏هاى

صفحه ی 9)

*********

موسيقى ايرانى است كه نوشتار حاضر به آموزش آن‏مى‏پردازد.

نگارنده در اين رابطه نوشته‏اى را به سال 1347 تهيه نمود و بعدها آن را متن آموزشى درس موسيقى خود براى برخى از طلاب حوزه‏ى علميه‏ى قم قرار داده بود كه هم‏اينك گزيده‏اى از آن در ساختار كتاب حاضر ارايه مى‏گردد؛ به اين اميد كه عالمان علوم دينى بتوانند خود را به موضوع موسيقى هرچه بيش‏تر نزديك كنند و با شناسايى كامل اين موضوع و مناط آن به پژوهش‏هاى فقهى در زمينه‏ى تبيين دقيق محدوده‏ى حكم جواز و منع و حليت و حرمت آن بپردازند و آموزه‏هاى دينى در اين موضوع پر نزاع را بخوبى استنباط نمايند و بدرستى به حقايق راه يابند و از جمودگرايى يا التقاط و اباحه‏گرى در زمينه‏هاى ممنوع موسيقى و غنا دور بمانند.

خاطرنشان مى‏گردد نگارنده به مدت دو سال بحث‏هاى فقهى موسيقى را در درس خارج فقه خود مطرح ساخته و به بررسى موضوع، ملاك و حكم موسيقى و غنا به صورت گسترده پرداخته است كه حاصل آن در چندين جلد و با عنوان «غنا و موسيقى» در آينده منتشر مى‏گردد و علاقمندان براى دستيابى به نظرگاه‏هاى ويژه‏ى نگارنده در اين موضوع لازم است به آن نوشتار مراجعه نمايند.

صفحه ی 10)

*********